Eline Libbrecht bijt zich vast in ergonomie en welzijn voor ZORG-ziekenhuizen
We geven Eline Libbrecht vandaag het woord als preventieadviseur Welzijn en Ergonomie op ZORG-niveau.
“Ik stelde vast dat er dat er ruimte was voor verbetering op vlak van welzijn en ergonomie binnen de organisatie. Later schoolde ik me bij tot preventieadviseur niveau twee, arbeidsveiligheid. En drie jaar geleden kreeg ik de kans om deze functie uit te voeren aan de zijde van Rudy Claeys. Vorig jaar finaliseerde ik mijn specialisatie ergonomie. Toen ik de vraag kreeg om het ergonomiebeleid voor de beide ZORG-ziekenhuizen uit te werken, ging ik deze uitdaging met veel enthousiasme aan.
Na bijkomende studies vervul ik nu sinds anderhalf jaar de rol van preventieadviseur ergonomie niveau één. Een rol waar ik heel veel voldoening uit haal.”
De taken van een preventieadviseur
“De taak van een preventieadviseur is ervoor zorgen dat medewerkers in een veilige omgeving kunnen werken op een gezonde manier en met plezier uiteraard. De wetgeving schrijft zeven welzijnsdomeinen voor: gezondheid, veiligheid, leefmilieu, ergonomie, psychosociaal welzijn, opfrissing van de werkplek en hygiëne. Binnen AZ Sint-Elisabeth neemt Rudy eerder de technische domeinen voor zijn rekening, en ik ontferm me over de welzijnsdomeinen.”
“Bij aankoop van arbeidsmiddelen of bij ontwerp van ruimtes houden we rekening met al deze domeinen. We stellen ons dan vragen als: “Zijn er gevaarlijke producten, lopen medewerkers het risico om fysieke klachten te ontwikkelen, wat is het effect op de werkdruk …?”
“Risicoanalyses doen we ook per thema. We onderzoeken in bestaande werksituaties bijvoorbeeld de risico’s op vlak van bijvoorbeeld brandveiligheid, blootstelling aan gevaarlijke stoffen en ioniserende straling. We brengen in kaart wie er risico loopt en hoe we deze risico’s kunnen beperken. We adviseren aanpassingen van technische (bijv. inzet van hulpmiddelen), organisatorische (bijv. andere werkwijze) en persoonsgebonden aard (bijv. opleiding).”
Welzijnsbeleid in ZORG-ziekenhuizen
“Omdat we onze ZORG-medewerkers gelukkig en gezond willen houden gedurende de hele loopbaan zetten we ook in op het bredere welzijn van de medewerkers waarbij we meer initiatieven uitwerken om verbinding te creëren en het lichamelijk en mentaal welzijn te verbeteren. Sinds 2023 werken de HR en preventiediensten van de ZORG-ziekenhuizen samen om succesverhalen van elkaar over te nemen.”
Specialisatie ergonomie
“Momenteel ligt mijn focus op ergonomie. De Vlaamse ergonomievereniging heeft twaalf risico’s geïdentificeerd met betrekking tot ergonomie. Denk aan beeldschermwerk, duwen en trekken, tillen van lasten, langdurig zitten, langdurig staan, verplaatsen van personen ... Door advies te geven bij het ontwerp van werkplekken of bij de aankoop van arbeidsmiddelen kunnen bepaalde risico’s al vermeden worden. Verder breng ik samen met de medewerkers de huidige aanwezige risico’s in kaart en bekijken we welke maatregelen genomen kunnen worden om de ergonomische belasting te verminderen.”
“In 2023 hebben we zo alle verpleegafdelingen in AZ Glorieux en het AZ Sint-Elisabeth gescreend aan de hand van de Vlaamse Tilthermometer.”
Over de Vlaamse Tilthermometer en glijzeilen
De Vlaamse Tilthermometer is een middel om het risico ‘Verplaatsen van personen’ te analyseren. Dit instrument toetst af in welke mate de zorgverleners blootgesteld worden aan fysieke belasting bij het verplaatsen van personen. Deze belasting is enerzijds afhankelijk van de mobiliteit van de patiënt en anderzijds van de aanwezige én ingezette hulpmiddelen. De praktijkrichtlijn adviseert om patiënten in te delen in 5 mobiliteitsklassen waarbij patiënten ingedeeld worden gaande van mobiliteitsklasse A tot en met E op basis van hun resterende fysieke mogelijkheden. Op basis van de mobiliteitsklasse geeft de praktijkrichtlijn ook verschillende adviezen om de fysieke belasting van de zorgverlener te verminderen.
“De eerste richtlijn die we willen introduceren is het gebruik van een glijzeil bij het verplaatsen van patiënten met een mobiliteitsklasse C, D of E binnen de grenzen van het bed. Om dit succesvol te implementeren dienen zorgverleners de mobiliteitsklassen te kennen. We zijn verplicht als organisatie voldoende hulpmiddelen beschikbaar te stellen en de medewerkers op te leiden in het gebruik ervan. Zo werkten we ook een procedure rond standaard bedopmaak uit waarbij het bed opgemaakt wordt op basis van de mobiliteitsklasse en dit samen met projectmedewerkers Jens Van Elsuë en Julie De Wolf, en met steun van directie.
"In AZ Glorieux ondersteunt Nele Gekiere, ergotherapeute, die recent een opleiding tot ergocoach volgde voor het geven van opleidingen. Ze is daar aanspreekpunt rond het ergonomisch verplaatsen van personen. We hebben dit systeem al geïntroduceerd in de pilootafdelingen van AZ Glorieux en AZ Sint-Elisabeth. Het is de bedoeling om dit na evaluatie uit te rollen in alle afdelingen van beide ziekenhuizen.”
“Naast de uitrol van de mobiliteitsklassen, glijzeilen en standaard bedopmaak hebben we dit jaar in AZ Sint-Elisabeth ook een Hovermatt® aangekocht die het verbedden van patiënten vanaf spoedopname heel wat minder belastend maakt. Daarnaast staat onder andere ook een risicoanalyse beeldschermwerk op de planning voor beide ZORG-ziekenhuizen. Er is nog meer dan voldoende uitdaging in beide ziekenhuizen om de ergonomische belasting van medewerkers te verminderen en zo ook het welzijn te verbeteren.”
